Làm sao để chọn ra một chiếc đèn pin tactical tốt

Trong thế giới hiện đại đầy rẫy những bất ngờ, việc trang bị cho mình một chiếc đèn pin tactical không chỉ là một sở thích, mà còn là một nhu yếu phẩm thiết yếu của rất nhiều bạn. Hùng thường nghe nhiều người hỏi, “Làm thế nào để chọn một chiếc đèn pin tactical tốt nhất cho mình?”. Câu hỏi này tưởng chừng đơn giản, nhưng để trả lời một cách thấu đáo, chúng ta cần đi sâu vào nhiều khía cạnh kỹ thuật và ứng dụng. Hôm nay, Hùng sẽ cùng các bạn khám phá những yếu tố then chốt để đưa ra lựa chọn sáng suốt nhất nhé. Bài viết này Hùng tổng hợp từ những kinh nghiệm của bản thân cộng với với kiến thức đã đọc qua từ rất nhiều bài viết, hy vọng giúp ích một chút gì đó cho các bạn.

Tại sao cần một chiếc đèn pin Tactical?

Trước hết, hãy cùng mình tìm hiểu lý do tại sao đèn pin tactical lại quan trọng đến vậy. Không chỉ đơn thuần là một công cụ dùng để chiếu sáng, nó còn là một phần không thể thiếu trong các tình huống cần đến sự nhận thức tình huống và tự vệ.

Nhận diện mục tiêu và môi trường xung quanh: Đại tá Jeff Cooper (1920-2006, ông là một Trung tá Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, và được công nhận rộng rãi là một trong những chuyên gia hàng đầu thế giới về sử dụng và huấn luyện súng ngắn trong nửa sau của thế kỷ 20) đã có quy tắc số 4 về an toàn súng ống: “Luôn xác định mục tiêu và những gì ở phía sau nó“. Trong môi trường thiếu sáng, việc nhận diện mục tiêu và môi trường xung quanh đòi hỏi một nguồn sáng. Do đó, có một chiếc đèn pin trên súng trường hoặc súng ngắn không phải là một sự xa xỉ, mà là một sự cần thiết tuyệt đối cho mọi khẩu súng phòng thủ.

Không phải đèn tìm kiếm: Tuy nhiên, quy tắc số 2 của Cooper lại nói rằng: “Không bao giờ để nòng súng của bạn chĩa vào bất cứ thứ gì bạn không sẵn lòng phá hủy“. Điều này có nghĩa là đèn pin gắn trên vũ khí không bao giờ nên được sử dụng như một đèn tìm kiếm. Nó chỉ nên được dùng để chiếu sáng những gì đang bị nòng súng che phủ, nơi bạn đã sẵn sàng đối mặt với mối đe dọa.

Công cụ đa năng hàng ngày: Ngoài các ứng dụng chiến thuật, một chiếc đèn pin tốt còn là công cụ tiện ích hàng ngày, giúp các bạn tìm kiếm đồ vật, kiểm tra những nơi tối, dùng trong nhà, kiểm tra những ngóc ngách hay đơn giản dùng khi cúp điện.

Tăng cường nhận thức tình huống và tự vệ:

• Nâng cao nhận thức: Khi rời khỏi nhà vào ban đêm, hoặc tới xe của mình, việc sử dụng đèn pin để quét xung quanh, dưới gầm và bên trong xe sẽ giúp bạn phát hiện bất kỳ mối đe dọa tiềm ẩn nào.
• Răn đe và gây choáng tạm thời: Việc các bạn chủ động sử dụng đèn pin để quét môi trường cho kẻ tấn công tiềm năng biết rằng các bạn đang cảnh giác, khiến họ ít có khả năng chọn bạn làm nạn nhân. Nếu phát hiện mối đe dọa, việc chiếu trực tiếp ánh sáng cường độ cao vào mắt kẻ tấn công có thể làm họ tạm thời bị mù, giúp bạn có những giây quý giá để đánh giá tình hình và phản ứng.
• Vũ khí tự vệ: Trong trường hợp mọi thứ trở nên vật lý, một chiếc đèn pin tactical bền bỉ có thể trở thành một công cụ tự vệ hiệu quả, đủ cứng cáp để chịu được những cú va đập mạnh.

Các yếu tố quan trọng khi chọn đèn pin Tactical

Việc chọn lựa một chiếc đèn pin tactical phù hợp không hề đơn giản. Dưới đây là những yếu tố mà Hùng muốn các bạn đặc biệt chú ý:

Khoảng cách nhiệm vụ (Mission Distance) và dạng chùm sáng (Beam Pattern)

Đây có lẽ là yếu tố quan trọng nhất. Các bạn cần xác định khoảng cách xa nhất mà mình cần chiếu sáng trong ứng dụng của mình.

Tính toán khoảng cách chiếu sáng: Theo tiêu chuẩn FL1 (ANSI/PLATO FL1, là một bộ các quy tắc và định nghĩa được thống nhất để đo lường và công bố hiệu suất của các loại đèn pin và thiết bị chiếu sáng di động), để có được khoảng cách chiếu sáng hữu ích cho mục đích chiến thuật, các bạn nên lấy khoảng cách chiếu sáng ghi trên bao bì và chia đôi nó, tuy nhiên cần lưu ý là với các đèn pin nguồn gốc từ Trung Quốc, họ luôn để thông số của mức sáng turbo, tức là mức sáng trong thời gian ngắn, không phải mức sáng duy trì xuyên suốt khi sử dụng, các bạn nên lưu ý điều đó. Ví dụ, nếu các bạn cần đèn cho mục đích phòng thủ tại nhà với khoảng cách tối đa 35 mét, thì các bạn nên tìm một chiếc đèn có khoảng cách chiếu sáng được đánh giá là 70 mét theo tiêu chuẩn FL1. Hùng muốn nhấn mạnh, khoảng cách chiếu sáng được đánh giá theo tiêu chuẩn FL1 dựa trên mức độ chiếu sáng 0.25 Lux, tương đương với ánh trăng tròn, không đủ để sử dụng trong các tình huống chiến thuật.

Lumens và Candela:

• Lumens (tổng quang thông): Lumens là thước đo tổng lượng ánh sáng phát ra từ đèn pin, không phải độ sáng. Nhiều lumens hơn không tự động có nghĩa là sáng hơn, mà nó có thể được phân tán trên một khu vực rộng hơn.
• Candela (cường độ sáng): Candela là thước đo độ sáng hoặc cường độ sáng. Đèn pin có Candela cao thường có chùm sáng tập trung, rất sáng ở trung tâm và yếu hơn ở các cạnh. Ánh sáng cường độ cao sẽ truyền đi xa hơn.
• Mối quan hệ và ứng dụng: Mục tiêu của các bạn là có được diện tích chiếu sáng đồng đều lớn nhất có thể tại khoảng cách nhiệm vụ của mình. Nhiều lumens hơn cho một Candela nhất định sẽ mang lại diện tích chiếu sáng lớn hơn.
• Tính năng Strobe (chớp tắt nhanh) cũng không hẳn cần thiết, nó là thứ mà bạn luôn nghĩ là cần, nhưng thực tế lại không, vì nếu nó làm kẻ thù của bạn “choáng”, nó cũng làm điều tương tự với bạn, ngoài việc để gây chú ý ra, nó không đóng góp nhiều cho việc Tactical. Ngoài ra nếu bạn làm việc trong môi trường cần “đàn áp”, tức là khống chế đối tượng, thì nó mới thực sự có ý nghĩa.
• Nói không với Candela quá cao: Candela quá cao có thể phản tác dụng trong việc đánh giá mối đe dọa và nhận thức tình huống. Nó tạo ra một “điểm nóng” sáng chói, làm mất chi tiết xung quanh và có thể gây ra hiện tượng “tầm nhìn đường hầm” (tunnel vision) làm cho bạn mù với những gì diễn ra xung quanh, và không thể đánh giá chính xác tình hình.
• Ví dụ minh họa: Hùng muốn các bạn hình dung một chiếc vòi nước với đầu phun có thể điều chỉnh. Lượng nước chảy ra (lumens) là như nhau, nhưng các bạn có thể điều chỉnh để có tia nước mạnh và tập trung (Candela cao, chiếu xa), hoặc tia nước rộng và nhẹ nhàng (Candela thấp hơn, chiếu rộng, tốt cho tưới cây/tình huống cận chiến). Tương tự, một chiếc đèn pin có thể có cùng số lumens nhưng với các ống kính khác nhau (ví dụ: ống kính tiêu chuẩn cho khoảng cách xa, ống kính flood cho cận chiến/phòng thủ nhà và nhận thức tình huống tốt hơn) sẽ cho ra các dạng chùm sáng rất khác biệt.

Màu sắc chùm sáng (Beam Tint): Các bạn nên chọn đèn pin có màu trắng trung tính, không bị xanh, để có thể nhận diện màu sắc của vật thể một cách chính xác nhất, đẹp nhất luôn làm ở khoảng 5000K, mọi thứ sẽ cân bằng nhất.

Độ bền bỉ và vật liệu chế tạo

Đèn pin tactical được thiết kế để sử dụng trong môi trường khắc nghiệt, đòi hỏi độ bền cực cao, và đây là phần tối quan trọng.

Vật liệu vỏ đèn và Anodizing:

• Nhôm 6061 T6: Là vật liệu được lựa chọn cho các loại đèn pin tactical nhờ độ bền và cứng cáp, nhôm 7 cũng được nhưng tản nhiệt khá kém.
• Anodizing Type III (Hard Anodizing): Đây là một quy trình điện hóa giúp biến bề mặt nhôm thành một lớp cực kỳ cứng cáp. Hầu hết các loại đèn pin tactical chất lượng cao đều sử dụng Type III. Các bạn nên tránh Type II, thường thấy trên đèn pin rẻ tiền, vì nó mỏng và kém bền hơn nhiều, tuy nhiên không phải Type III nào cũng như nhau, còn tuỳ vào chất lượng của brand.
• Màu sắc và độ bền: Anodizing Type III tự nhiên tạo ra một lớp hoàn thiện màu xám đậm. Khi được nhuộm, nó chỉ có thể nhuộm màu tối hơn (ví dụ: đen mờ). Nếu các bạn thấy đèn pin tuyên bố là “hard anodized” nhưng lại có màu sáng như cát sa mạc hoặc đất tối, thì đó không phải là lớp anodizing Type III thật sự, trừ khi nó được phủ một lớp Cerakote lên trên nền Type III đã được anodizing. Nói chung là mỗi hãng sẽ có chất lượng khác nhau, và hầu hết các nhà sản xuất đèn pin tactical từ Hoa Kỳ luôn có chất lượng cao hơn các nhà sản xuất đèn pin Trung Quốc.

Phần mạch điện được đổ đặc hay “Potting” (Fully Potted Electronics):

Đây là một yếu tố quan trọng làm nên sự khác biệt về độ bền. “Potting” là quá trình đổ một hợp chất epoxy lỏng xung quanh tất cả các linh kiện và mối hàn trên bảng mạch điện tử, sau đó nó sẽ đông cứng lại như bê tông.

• Lợi ích: Quá trình này giúp toàn bộ bảng mạch trở thành một khối rắn chắc, chịu được va đập, rung động và mỏi mệt cực lớn. Các mối hàn rất mỏng manh và dễ đứt gãy dưới tác động mạnh.
• Chống nước hoàn hảo: Ngoài độ bền, potting còn giúp niêm phong hoàn toàn các linh kiện điện tử khỏi môi trường, đảm bảo khả năng chống nước tuyệt đối ngay cả khi các vòng đệm O-ring bị hỏng.
• Lý do không phổ biến: Hầu hết các nhà sản xuất không áp dụng phương pháp này vì nó tốn thời gian và chi phí, đồng thời người tiêu dùng không thể nhìn thấy hoặc đánh giá được giá trị của nó một khi đèn pin đã được lắp ráp hoàn chỉnh. Tuy nhiên, đây là một chỉ số quan trọng về chất lượng và độ bền. Đèn pin tactical mà không potting là Hùng sẽ không tin cậy.

Ống kính quang học (Optical Lens) và Gương phản xạ (Reflector):

Hầu hết các đèn pin từ trước đến nay đều dùng gương phản xạ trơn (choá trơn) để chiếu sáng. Tuy nhiên, gương phản xạ bị hạn chế trong khả năng điều khiển ánh sáng và tạo ra chùm sáng có “cạnh sắc nét” (hard edge) – tức là ranh giới giữa vùng sáng và tối rất rõ ràng. Điều này có thể làm trầm trọng thêm vấn đề “tầm nhìn đường hầm”, tức là trừ khi bạn có nhu cầu chiếu vô cùng xa, hầu hết trường hợp tactical đều không nên chọn choá trơn, vì chúng ta cần rìa mịn để cảm nhận được xung quanh.

• Thấu kính quang học (TIR): Ngược lại, kính TIR cho phép kiểm soát ánh sáng tốt hơn và tạo ra “chùm sáng cạnh mềm” (soft edge beam), tức là ánh sáng mờ dần một cách tự nhiên vào môi trường xung quanh. Điều này giúp cải thiện nhận thức tình huống và giảm hiệu ứng tầm nhìn đường hầm.
• Độ bền của ống kính: Đèn pin tactical cần một thấu kính quang học bằng acrylic rắn chắc, dày dặn (ví dụ: 7/8 inch) thay vì một lớp thấu kính mỏng (ví dụ: 2mm) chỉ để che chắn choá. Độ bền của các đèn pin tactical chuyên dụng luôn phải cao, và nếu dùng choá thì bắt buộc phải dùng kính dày (3mm).

Pin cho đèn Tactical

Nguồn năng lượng là yếu tố sống còn đối với một chiếc đèn pin tactical. Có thể bạn để chiếc đèn ở yên một chỗ trong thời gian 2,3 năm, và khi cần dùng gấp nó phải đáp ứng được.

Pin Lithium CR123A: Đây là loại pin phổ biến nhất cho đèn pin tactical hiện đại. Ưu điểm vượt trội so với pin Alkaline:

• Điện áp gấp đôi (3V/cell so với 1.5V/cell).
• Mật độ năng lượng cao hơn, chứa nhiều năng lượng hơn pin Alkaline cùng kích thước.
• Nhẹ hơn.
• Hoạt động ở nhiệt độ cao hơn và thấp hơn.
• Tuổi thọ lưu trữ lâu hơn (10 năm)
• Ít bị rò rỉ và ăn mòn hơn nhiều so với pin Alkaline.

Pin sạc: Mặc dù tiện lợi, nhưng Hùng khuyên chỉ nên sử dụng pin sạc cho các việc không quan trọng (ví dụ: đi dạo với chó, làm việc vặt), không phải khi tính mạng đang bị đe dọa hay dùng trong những việc cấp tiết. Ưu điểm của pin sạc so với pin Alkaline hay CR123 càng được nhân lên khi so sánh với công nghệ pin sạc. Pin sạc thường có chất lượng không đáng tin cậy, dễ cháy nổ và không yên tâm khi để lâu không sử dụng, chưa kể là khả năng mang theo nhiều pin rất khó khăn.

Đừng tiết kiệm chi phí: Một chiếc đèn pin tactical được thiết kế để hoạt động trong những điều kiện khắc nghiệt nhất, nơi mà sự cố không phải là một lựa chọn. Các bạn không nên tìm cách tiết kiệm tiền bằng cách sử dụng pin kém tin cậy cho một công cụ quan trọng như vậy.

Tóm lại

Việc lựa chọn một chiếc đèn pin tactical tốt không chỉ là về số lumens hay vẻ ngoài, mà là một sự cân nhắc kỹ lưỡng về mục đích sử dụng, độ bền, và các tính năng an toàn. Hãy dành thời gian nghiên cứu và đảm bảo rằng chiếc đèn pin các bạn chọn sẽ là một công cụ đáng tin cậy, giúp các bạn vượt qua mọi tình huống khó khăn.

Hi vọng bài viết này đã cung cấp cho các bạn cái nhìn sâu sắc hơn về cách chọn lựa một chiếc đèn pin tactical phù hợp. Các bạn nên tập trung và yếu tố sử dụng hơn là những thông số bán hàng mà các hãng đưa ra, cũng như việc lumen cao, hay tính năng strobe không có ý nghĩa nhiều lắm với đèn pin Tactical, mà chính là sự bền bỉ, thấu kính TIR, pin CR123 là yếu tố then chốt.